Research & Diagnostiek Centrum ADORE
Amsterdam UMC, locatie VUmc
Patiënt en onderzoek nergens zo dicht bij elkaar
Kruisbestuiving tussen kankeronderzoekers en neurowetenschappers
Het gebouw, dat naar verwachting in de loop van 2024 wordt opgeleverd, biedt straks ruimte aan researchlaboratoria voor onderzoeksgroepen van Amsterdam UMC op het gebied van oncologisch en neurowetenschappelijk onderzoek. Daarnaast worden diagnostische laboratoria op het gebied van pathologie en humane genetica in het RDC gehuisvest. Kuijpers-projectmanager Peter Govers vertelt: “We faciliteren met dit gebouw een nauwe en unieke samenwerking tussen onderzoekers en artsen van de disciplines oncologie en neurologie. Hier ontstaan nieuwe behandelingen tegen kanker en hersenziekten. Het besef dat wij met onze techniek hieraan bijdragen is belangrijk.”
Stichting ADORE
“In 2011 al startten we intern met de eerste ideeën en voorbereidingen” geeft Marianne aan. Zelf is ze ook al vanaf die tijd betrokken. “Eindelijk is nu de bouw in volle gang, dat voelt goed. Het is toch een beetje je kindje.” Het project wordt voor een deel gefinancierd vanuit donaties via de stichting ADORE, afkorting van Amsterdam Oncology and Neuroscience Research. ADORE staat voor een gedurfde, nieuwe manier van medisch-wetenschappelijk onderzoek doen. Onderzoek met als uitgangspunt het gebruik van de parallellen tussen de oncologie en de neurologie, om er allebei beter van te worden. “Lang dachten we dat er weinig raakvlakken waren tussen deze disciplines. Niets is minder waar! Onlangs vertelde een van onze profs bijvoorbeeld dat het zo lijkt te zijn dat mensen met alzheimer minder vaak kanker krijgen. En andersom, dat mensen met kanker een kleinere kans hebben op de ziekte van Alzheimer. Dat is toch fascinerend?”
Vertrouwd team met ervaring
Kuijpers en MedicomZes vielen op in het aanbestedingstraject. Uit een doordacht plan van aanpak kwam de expertise van de bouwcombinatie integraal tot uiting. Amsterdam UMC voegde een uniek onderdeel toe aan de aanbesteding: een teamassessment. “Als opdrachtgever willen we het team beter leren kennen. We konden op basis van dat assessment al zien dat het voorgestelde team van Kuijpers en MedicomZes elkaar goed kent en op elkaar ingespeeld is. Het klinkt misschien voor de hand liggend, maar het komt vaak genoeg voor dat een aannemerscombinatie niet goed samen door een deur kan”, lacht Marianne. “Dan ben je als opdrachtgever niet meer in control. En bovendien niet blij.” Peter voegt toe: “Elke dag weer zie ik hoe veel werkplezier dit team heeft. Dat is niet alleen fijn, dat is ook goed voor het project. We zien het terug in de kwaliteit, veiligheid en het heeft invloed op de planning.”
Repeterende factor: flexibiliteit als uitgangspunt
Het project bestaat uit twee fasen. De eerste fase: een verificatiefase van circa drie maanden. Hierin lichten de partijen samen de contractstukken door. Voldoet het contract aan de regelgeving? Zijn alle uitgangspunten geborgd? En hoe zit het met de maakbaarheid? Het doen van optimalisatievoorstellen was onderdeel van de aanbesteding. Die moesten getoetst en uitgewerkt worden. Marianne vertelt: “Partijen konden hiermee tijdens de gunningsfase punten
verdienen. Als opdrachtgever stel je je open voor ongevraagd advies en dat levert altijd wat op.” Peter juicht de werkwijze in de verificatiefase toe: “Je leert elkaar erg goed kennen. En belangrijker: door het contract door te lichten, vragen te stellen en optimalisatievoorstellen te onderzoeken krijg je de uitgangspunten nóg duidelijker. Hierdoor verloopt de bouw soepeler en voorkom je uiteindelijk uitloop, meerwerk en faalkosten.”
Duurzaam gebouwd
Het RDC is een duurzaam gebouw, ontworpen met de uitgangspunten van BREEAM excellent. Een wko-installatie zorgt ervoor dat het gebouw volledig zonder aardgas kan en daarmee voldoen we aan een eis voor nieuwbouw aan de Zuidas in Amsterdam. In het gebouw komen kantoorfaciliteiten, laboratoria en cleanrooms. Bijzonder is de repeterende indeling van de verdiepingen en de tot in detail flexibele inrichting van de laboratoria. Onderzoekers kunnen zo gemakkelijk, zonder ingrijpende verbouwing, ruimtes aanpassen of verhuizen naar een andere plek in het gebouw.
Bewust van omgeving
Het nieuwe gebouw wordt – door middel van een atrium – verbonden met bestaande bouw. De basis-installaties zijn dus bestaand. Peter legt uit: “We koppelen in op bestaande installaties in het naastgelegen Imaging Center. In dat gebouw worden kwetsbare patiënten behandeld. Daarnaast loopt er een verkeersroute onder het gebouw door, die altijd open moet blijven. Die omstandigheden vragen goede communicatie, planning en omgevingsbewustzijn.”
Specialist is goud waard
De bouw was al gestart toen de afdeling Hematologie groen licht kreeg voor de productie van CAR-T cellen, die gebruikt worden bij behandeling van bepaalde typen kanker. De ontworpen cleanroom moest daarom worden aangepast. Marianne: “Natuurlijk weet de gebruiker niet tot in detail wat er dan moet veranderen aan zo’n cleanroom. Op zo’n moment komt de toegevoegde waarde van Kuijpers naar voren: de cleanroomspecialisten spreken dezelfde taal als de gebruikers en gaven samen met de adviseurs de aanpassingen vorm. Dat Kuijpers zowel ontwerp, realisatie als validatie in eigen huis heeft en niet met een derde partij om tafel hoeft is goud waard.”
Kritische vragen
Bij deze aanpassing stellen de mensen van Kuijpers kritische vragen. Véél soms. Peter: “Dat moet ook wel. Altijd trouwens, in het hele proces. Die precisie maakt ons scherper én voorkomt toekomstige problemen en kosten.” Marianne voegt toe: “Ook voor ons als opdrachtgever is het goed om kritisch bevraagd te worden, dat houdt ons bij de les en levert een duidelijke win-winsituatie voor alle betrokkenen op. Uiteindelijk realiseren we hier dankzij onze gezamenlijke inspanningen een uniek gebouw.”